Koruma Topraklaması

Elektrikte topraklamalar içerisinde en önemli topraklama çeşidi Koruma Topraklamasıdır. Bu yazıda koruma topraklaması nedir, nasıl yapılır, çeşitleri nelerdir, koruma topraklaması kaç ohm olmalıdır, işletme ve koruma topraklaması arası mesafe en az kaç metre olmalıdır gibi soruların cevaplarını bulacaksınız.

Koruma Topraklaması Nedir

Koruma topraklaması insanları tehlikeli dokunma gerilimlerine karşı korumak için işletme araçlarının aktif olmayan metal kısımlarının topraklanması. (Normal şartlarda gerilim altında olmayan kısımlar)

Koruma topraklamasının etki şekli:
A- Topraklanacak cihaz veya bölüm ile referans toprak (topraklanan nesnenin elektrodundan oldukça uzak, en az 20 m, bir toprak parçası) arasındaki direncin (topraklama direnci, elektrot yayılma direnci) olabildiğince küçük olmasını sağlamak,
B- Bu suretle doğacak hata akımlarını yeteri kadar büyültmek ve bu sırada dokunma gerilimini tehlike sınırları içinde tutmak,
Bu maksatla yapılan topraklamaya Koruma Topraklaması denmektedir.

Koruma Topraklaması Nasıl Yapılır

Koruma topraklaması, korunması istenen işletme elemanının gövdesinin uygun kesitte topraklama iletkeni ile toprağa bir topraklama çubuğu, topraklama ağı gibi çeşitlerde topraklama elemanları yardımı ile bağlanması ile yapılır.

Koruma Topraklaması Çeşitleri Nelerdir

Koruma topraklaması korunmak istediğiniz tüm elektrikli veya elektrikli olmayan kısımların topraklanması için yapılabilir. Koruma topraklamalarına örnekler şu şekildedir;

• Trafo koruma topraklaması
• Motor koruma topraklaması
• Pano koruma topraklaması
• Makina koruma topraklaması
• El aletleri koruma topraklaması

gibi aklınıza gelebilecek dolaylı dokunmaya karşı sizi koruyacak tüm koruma topraklaması çeşitleri bu kategoride yer alır.

Koruma Topraklaması Kaç OHM Olmalıdır

Ülkemizde topraklama değerlerinin kaç ohm olmasının gerektiğini içeren sabit bir yönetmelik bulunmamaktadır. Bunun yerine Sınır Değer Hesabı yapılarak topraklama direnci tayini yapılır. İlgili makaleye ulaşmak için;

Topraklama Sınır Değer Hesabı Nedir, Nasıl Yapılır

Koruma ve İşletme Topraklaması Arası Mesafe

Koruma ve İşletme Topraklamaları arası mesafe en az 20 mt olmalıdır. Sebebi;

İdeal bir toprakta yapılan deneyde, ana topraklayıcıdan 20 m uzaklıktaki toprakta artık gerilim yoktur veya çok azdır. İşte gerilim olmayan bu yere “Referans toprağı” denilir ve burada (az da olsa) tehlikeli adım gerilimi söz konusu olmaz.
Ana topraklayıcının hemen yanında işletme geriliminin en çoğu dururken, topraklayıcıdan uzaklaştıkça gerilim sıfıra doğru gitmekte ve 20 m’de (ideal toprakta) zararsız hal almaktadır. Aynı olay, çok kullanılan ve “yüzeysel topraklayıcı” denilen şerit topraklayıcıda da aynıdır ve topraklayıcıdan uzaklaştıkça gerilim azalmakta ve nihayet (ideal toprakta) 20 m sonra sıfır olmaktadır.