Topraklama Ölçümü Nasıl Yapılır

Topraklama ölçümü nasıl yapılır sorusunun cevabı olarak topraklama ölçümü meger ismi verilen bir cihazla yapılır. Bu cihaza topraklama megeri, toprak megeri de denilebilir. Topraklama ölçümü yöntemleri arasında 2 çeşit ölçüm ana başlığı vardır. Bunlardan birincisi kazıklı topraklama ölçümü diğeri ise çok fonksiyonlu topraklama megeri de denilen çevrim empedansı ölçümü metodudur. Kazıklı topraklama ölçümünde toprak özgül direnci, makina gövde topraklaması, paratoner topraklaması, pano topraklaması gibi tüm topraklama işlemleri yapılabilmektedir.

Topraklama Ölçümünün Teorik Prensibi

Toprak megeriyle yapılan ölçümlerin ilk teoriksel ölçüm mantığı ve hesaplarını ABD Standard Bürosu’ndan Dr. Frank Wenner 1915 yılında yapmıştır. Klasik tip toprak megerleri E, P ve C olmak üzere üç adet elektroda sahiptir.

E: Toprak elektrodu,
C: Akım elektrodu,
P: Potansiyel elektrodu.

Kullanıcılar, E ve C elektrotlarına sabit akım uygulayarak E ile P arasındaki potansiyel farkı elde etmektedir. Cihaz, V/I hesabının yapılması ile toprak direnci olan R’yi vermektedir.

Toprak Direncini Etkileyen Faktörler

Bitkisel yapılar ya da diğer elektrikli tesisler boyutu genişletebilir. Bu tür değişiklikler için farklı topraklama elektrotlarına ihtiyaç duyulabilir.

 Tesislere daha hassas modern bilgisayar kontrollü ekipmanlar eklemek gibi olası durumlar elektriksel gürültüyü büyütür. Eski ekipmanlar bu yeni ekipmanlara uyumsuzluk göstermesi nedeniyle bu elektriksel gürültüye neden olabilir.

Metalik olmayan borular ve kanalların yer altına döşenmesi gibi sistemler düşük toprak direnci açısından güvenliği tehdit edebilir.

Toprak direnci etkileyen diğer önemli faktörlerden biri de toprağın nemli olmasıdır.

Topraklama Direnci (Toprak Direnci) Nasıl Ölçülür

En yaygın yöntem kazıklı ölçüm şeklidir. H ve S elektrotları toprağa derinlemesine çakılır. Bu elektrotlar arasındaki mesafe 5-10 m olmalıdır. Topraklama barasına yeşil kabloyu bağlarız. Barayı mutlaka ayırmak gerekir. Sarı kabloyu potansiyel elektroduna (H), kırmızı kabloyu da akım elektroduna (S) bağlarız. Elektrotların çakıldığı toprağın nemli olması işimizi kolaylaştırır. Kazıkların kolay çakılmasını ve toprak direncinin daha düşük çıkmasını sağlar. Eğer toprak kuruysa su dökülerek nemlendirme sağlanabilir.

Toprak Özgül Direnci Ölçümü (Wenner Metodu)

Toprağın özgül direnci ölçümü “a” eşit mesafesi ile 4 adet kazık Toprak üzerinde bir çizgi halinde yerleştirilerek ölçüm gerçekleştirilir. Test cihazı “I”
akımı iki elektrot arasına enjekte edilir. ( E ve H). ES ve S elektrotları arasındaki ∆V gerilim potansiyeli ölçülür.

Kullanılan ölçüm cihazı geleneksel toprak direnci ölçüm cihazıdır , ancak cihazın akım verme ve ∆V potansiyeli
ölçme yeteneği olmalıdır.nOhmmetre üzerinde okunan direnç değeri R özgül direnci hesaplamada kullanılır.

2 Kazıklı Topraklama Ölçümü

Bu metotda akım vermek ve 0V potansiyel gerilim sağlamak üzere 2 harici elektrod (kazık) kullanmak gereklidir.
Kullanılacak kazıkların yerleri topraklama (RE) noktasına göre belirlenmesi gereklidir.

2 Kazıklı ölçümde Rc ve Rp kazıklarının arasını birbirine yakın tutmamanız gereklidir. Topraklama kazıklarını doğru yerleştirdiğinizden emin olmak için kazık yerlerini değiştirerek ölçümü tekrarlayabilirsiniz.

Tek Kazıkla Topraklama Ölçümü Yöntemi

Bu tek kazıklı topraklama ölçümü metodunda sadece 1 adet hariç topraklama kazığı kullanılır.

Diğer ölçümlerde belirttiğimiz gibi ölçüm sonuçlarını doğrulamak için kazıkların konumlarını değiştirebilirsiniz.

Clamp Metodu İle Topraklama Ölçümü

Bu clamp metodu ile topraklama ölçümü için tek başına clamp toprak megerleri de bulunmasına karşın en güvenli clamp ölçüm metodu bu şekilde olanıdır.

Görsel de ki gibi işlemleri uygularak clamp metodu topraklama ölçümünü gerçekleştirebilirsiniz. Bu görsel de Clamp metodu ile paratoner topraklama ölçümü veya iniş iletkenlerinin ölçümünü temsil etmektedir.

Prizden Topraklama Ölçümü (Çevrim Empedansı Yöntemi)

Evde topraklama ölçümü veya prizden topraklama ölçümü yapabilmek için çevrim empedansı yöntemi ile ölçüm yapan bir meger ihtiyacınız olacak. Kabloları görsel de ki gibi bağlayarak test tuşuna basmanız yeterli.