Katodik Koruma Ölçümü
Katodik koruma, metal yapıları, bulundukları ortam içerisinde elektrokimyasal yolla korozyondan koruma metodudur. Yani katodik koruma elektrokimyasal bir olay olup, amaç metal yapıda korozyonu meydana getiren oksijeni metal yapıdan uzaklaştırmaktadır. Katodik koruma ölçümü bu sistemlerin sağlıklı olup olmadığını belirlemede kullanılır.
- Galvanik anotlu katodik koruma sistemi
- Dış Akım kaynaklı katodik koruma sistemi
olarak 2 ye ayrılır.
Neler Okuyacaksınız
Galvanik Anotlu Katodik Koruma
Korunacak metal yapıya kendinden daha aktif bir metal bağlanarak galvanik hücre oluşturulur. Katodik koruma devresinden akım geçebilmesi için anot ve katot arasında devre direncini yenebilecek kadar bir potansiyel farkının olması gerekir. Galvanik anottan çekilen akım, galvanik anodun açık devre potansiyeli ile devre direncinin büyüklüğüne bağlıdır.
Elektrik Mühendisleri olarak Katodik Koruma Ölçümü periyodik kontroller kapsamında LPG İstasyonlarında yapılmaktadır.
Dış Akım Kaynaklı Katodik Koruma
Dıştan, bir trafo redresör aracılığı ile doğru akım uygulanır. (-) uç metale, (+) uç anoda bağlanır. Akım şiddeti korunacak metalin yüzey alanına ve metalin içinde bulunduğu ortamın koroziflik derecesine bağlıdır.
Katodik Ölçüm Kutusu Nedir
Katodik koruma uygulanan yapıların, işletme süresince gerekli ölçümlerin yapılıp kontrol edilebilmesi için ölçüm kutuları kullanılır. Ölçü kutularının kutup sayıları, uygulanan katodik koruma sistemine gore değişmektedir.
Ölçü kutuları, katodik koruma sisteminin kablo irtibatlarının yapıldığı nokta olup, katodik koruma sisteminin çalışıp çalışmadığını, sistemin durumunu ve yapının mevcut durumunu kontrol ettiğimiz yerlerdir.
Katodik Koruma Ölçümü Nasıl Yapılır
Katodik koruma sisteminde 3 adet Potansiyel, 1 adet akım ölçümü olmak üzere 4 adet ölçüm yapılır.
Şimdi katodik koruma ölçümü çeşitlerini inceleyelim.
1.ÖLÇÜM (Sistem(Katod ve Anot birbirine bağlı) /Toprak Potansiyeli) :
Ölçü kutusunda bulunan Anotdan gelen uç ile tanktan (Katod) gelen ucunu biribirine şöntlü vaziyetinde yapılır. Avometre D.C. 2 V. kademesine alınır. Referans elektrodu Sistemin Max. 50 cm. uzağına ağaç tapa toprağa gömülecek şekilde konulur. Konulan toprak kuru ise buraya birazcık saf su dökülür. Avometrenin bir çubuğu Referans elektroduna diğer çubuğu ölçü kutusu içerisinde bulunan Şönte değdirilerek potansiyel okunur.
Bu potansiyelin değeri (850-1700 mV) olmalıdır.
2.ÖLÇÜM (Anot /Toprak Potansiyeli) :
Ölçü kutusunda bulunan şöntün sökülmüş durumunda yapılır. Avometre ve referans elektrodu ölçüm 1’de tarif edildiği gibi ayarlanır. Avometrenin bir çubuğu kutuplara sıra ile değdirilir. Yüksek potansiyel değeri veren kutup anottan gelen kablonun bağlı olduğu kutuptur.
Bu değer (1100-1700 mV). arasında değişir.
3.ÖLÇÜM (Tank (Katod) /Toprak Potansiyeli):
Ölçü kutusunda bulunan şöntün sökülmüş durumunda yapılır. Avometre ve referans elektrodu ölçüm 1’de tarif edildiği gibi ayarlanır. Avometrenin bir çubuğu (Referans elektroduna bağlı olmayan çubuğu) kutuplara değdirilir. Düşük potansiyel değeri veren kutup borudan veya tanktan gelen kablonun bağlı olduğu kutuptur.Bu değer (450-550 mV). arasında değişir.
4.ÖLÇÜM (Anottan Çekilen Akım) :
Ölçü kutusunda bulunan şöntün sökülmüş durumunda yapılır. Avometre D.C. 100 mA. kademesine getirilir. Aletin bir ucu anotdan, diğer ucu tankdan (katod) gelen kablonun bağlı olduğu şöntlere değdirilerek anotdan çekilen akım okunur. Bu değer (10-100 mA) arasında değişir. Tank(katod) akım yoğunluğu yönünden boş iken bu değer büyük, Tank(katod)akım yönünden doyduğu zaman bu değer düşük okunur.
SONUÇ
Sistem(Katod ve Anot birbirine bağlı) -zemin(toprak) potansiyeli : 850 mV’ un altında olmamalı, eğer altında ise tesisat gözden geçirilerek gerekli düzeltici önlemler alınmalıdır.
Anot-zemin(toprak) potansiyeli : 1100-1700 mV arasında olmalı, 1100 mV’ un altında olmamalıdır. Eğer 1100 mV’ un altında ise, tanka zarar vermeden ömrü biten anotların değiştirilmesi gereklidir.
Tank(Katod)-zemin(toprak) potansiyeli : 450-550 mV arasında olmalıdır. 450 mV’ un altında ise, tankta korozyon başlamış demektir. Bu durumda anot sayısı %50 oranında artırılmalı ve tekrar ölçüm yapılmalıdır.
Anot-Katod (tank) akımı : 10-100 mA arasında olmalıdır. Şönt açık iken yapılır. Değer 0 okunuyorsa kapalı devreyi teşkil eden akım yolu veya kablolarda kopukluk vardır.
